Việc xác định lỗ và chuyển lỗ là gì? Các nguyên tắc chuyển lỗ 2024 khi xác định thuế thu nhập doanh nghiệp như thế nào?

1. Chuyển lỗ là gì?
Lỗ phát sinh trong kỳ tính thuế là số chênh lệch âm (-) về thu nhập tính thuế chưa bao gồm các khoản lỗ được kết chuyển từ các năm trước chuyển sang được xác định theo công thức:

Thu nhập tính thuế = Thu nhập chịu thuế - (Thu nhập được miễn thuế + Các khoản lỗ được kết chuyển theo quy định).

Doanh nghiệp có lỗ thì được chuyển lỗ sang năm sau, số lỗ này được trừ vào thu nhập chịu thuế. Thời gian được chuyển lỗ tính liên tục không quá 5 năm, kể từ năm tiếp sau năm phát sinh lỗ.

Như vậy, chuyển lỗ là việc doanh nghiệp được phép trừ số lỗ phát sinh trong kỳ tính thuế trước vào thu nhập chịu thuế của kỳ tính thuế sau. Chuyển lỗ là một quy định quan trọng nhằm tạo điều kiện cho doanh nghiệp có thể bù đắp số lỗ phát sinh trong kỳ trước vào kỳ sau, giảm thiểu số thuế phải nộp.

(Căn cứ Điều 7 Nghị định 218/2013/NĐ-CP)

2. Nguyên tắc chuyển lỗ khi xác định thuế thu nhập doanh nghiệp
Nguyên tắc chuyển lỗ khi xác định thuế TNDN được quy định tại khoản 2 Điều 9 Thông tư 78/2014/TT-BTC, gồm 3 nguyên tắc như dưới đây:

2.1. Chỉ được chuyển lỗ khi có lãi
Theo quy định thì doanh nghiệp có lãi thì được chuyển lỗ và chỉ được chuyển số lãi tối đa bằng số lãi của năm chuyển.

2.2. Số lỗ được chuyển toàn bộ và liên tục
Doanh nghiệp tạm thời chuyển lỗ năm trước vào thu nhập của các quý của năm sau khi lập tờ khai tạm nộp quý và chuyển chính thức vào năm sau khi lập tờ khai quyết toán thuế năm.

Doanh nghiệp có số lỗ giữa các quý trong cùng một năm tài chính thì được bù trừ số lỗ của quý trước vào các quý tiếp theo của năm tài chính đó. Khi quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp, doanh nghiệp xác định số lỗ của cả năm và chuyển toàn bộ và liên tục số lỗ vào thu nhập chịu thuế của những năm tiếp sau năm phát sinh lỗ theo quy định nêu trên.

Ví dụ: Năm 2023 DN A có phát sinh lỗ là 12 tỷ đồng, năm 2024 DN A có phát sinh thu nhập là 14 tỷ đồng thì toàn bộ số lỗ phát sinh năm 2013 là 12 tỷ đồng, DN A phải chuyển toàn bộ vào thu nhập năm 2024.

Ví dụ: Năm 2023 DN B có phát sinh lỗ là 18 tỷ đồng, năm 2024 DN B có phát sinh thu nhập là 15 tỷ đồng thì:

+ DN B phải chuyển toàn bộ số lỗ 15 tỷ đồng vào thu nhập năm 2024;

+ Số lỗ còn lại 3 tỷ đồng, DN B phải theo dõi và chuyển toàn bộ liên tục theo nguyên tắc chuyển lỗ của năm 2023 nêu trên vào các năm tiếp theo, nhưng tối đa không quá 5 năm, kể từ năm tiếp sau năm phát sinh lỗ.

2.3. Thời gian chuyển lỗ tính liên tục không quá 5 năm, kể từ năm tiếp sau năm phát sinh lỗ
Trường hợp cơ quan có thẩm quyền kiểm tra, thanh tra quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp xác định số lỗ doanh nghiệp được chuyển khác với số lỗ do doanh nghiệp tự xác định thì số lỗ được chuyển xác định theo kết luận của cơ quan kiểm tra, thanh tra nhưng đảm bảo chuyển lỗ toàn bộ và liên tục không quá 5 năm, kể từ năm tiếp sau năm phát sinh lỗ theo quy định.

Quá thời hạn 5 năm kể từ năm tiếp sau năm phát sinh lỗ, nếu số lỗ phát sinh chưa chuyển hết thì sẽ không được chuyển vào thu nhập của các năm tiếp sau.