Thay đổi quy định về lương lao động, bảo hiểm nhân sự đáng lưu ý trước và sau 1/10/2022
20/07/2022
Cập nhật về tiền lương
1. Nghị định số 38/20228/NĐ-CP thay đổi mức lương tối thiểu vùng đối với hợp đồng lao động từ ngày 01/07/2022;
2. Công văn 1147/BHXH-TST về kê khai số định danh cá nhân/căn cước công dân khi nộp hồ sơ tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT);
3. Thay đổi mức đóng vào quỹ bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp từ ngày 01/07/2022 cho lao động Việt nam và Nước Ngoài;
Nghị định số 38/2022/NĐ-CP ban hành ngày 12/6/2022 quy định mức lương tối thiểu vùng mới từ 1/7/2022. Theo đó, nhiều đơn vị doanh nghiệp buộc phải điều chỉnh mức đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động. Vậy từ 1/7/2022 mức đóng bảo hiểm xã hội và điều chỉnh mức đóng BHXH tối thiểu như thế nào?
1. Mức đóng bảo hiểm xã hội từ 1/7/2022
Mức đóng BHXH được tính trên phần trăm tiền lương làm căn cứ đóng BHXH của người lao động (NLĐ). Mặc dù năm 2022, NLĐ nước ngoài đã có thể tham gia các chế độ bảo hiểm bao gồm mức đóng BHXH bắt buộc vào quỹ hưu trí tử tuất (HT-TT); quỹ ốm đau, thai sản (ÔĐ-TS); quỹ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp (TNLĐ-BNN); bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) và bảo hiểm y tế (BHYT).
Tuy nhiên, đối với người lao động là công dân Việt Nam và người lao động là công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam có tỷ lệ mức đóng BHXH khác nhau. Cụ thể mức đóng BHXH, BHYT, BHTN, bảo hiểm TNLĐ-BNN đối với từng đối tượng như sau:
1.1 Mức đóng bảo hiểm xã hội đối với người lao động Việt Nam
Tại các đơn vị doanh nghiệp, người sử dụng lao động và người lao động là công dân Việt Nam thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc, đóng BHXH căn cứ theo quy định tại:
- Quyết định 595/QĐ-BHXH ngày 14/4/2017 về quy trình thu BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ-BNN.
- Nghị định 58/2020/NĐ-CP ngày 27/5/2020 về quy định mức đóng BHXH bắt buộc vào quỹ TNLĐ-BNN.
- Nghị quyết 68/NQ-CP ngày 1/7/2021 về một số chính sách hỗ trợ NLĐ và NSDLĐ gặp khó khăn do đại dịch Covid-19.
- Nghị quyết 116/NQ-CP ngày 24/9/2021 về chính sách hỗ trợ NLĐ và NSDLĐ bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19 từ quỹ BHTN năm 2021.
(1) Mức đóng từ ngày 1/7/2022 đến ngày 30/9/2022
Mức đóng BHXH của người lao động Việt Nam từ ngày 01/07/2022 - 30/09/2022 như sau (Tổng 31%):
- Người sử dụng lao độngg : 20,5% (BHXH 17,5% + BHTN 0% + BHYT 3%)
- Người lao động : 10,5% (BHXH 8% + BHTN 1% + BHYT 1,5%)
Có thể thấy, theo Điều 1 và Điều 2 Quyết định 23/2021/QĐ-TTg (hướng dẫn Nghị quyết 68/NQ-CP năm 2021) quy định về chính sách giảm mức đóng bảo hiểm TNLĐ-BNN thì người sử dụng lao động được áp dụng mức đóng bằng 0% vào Quỹ bảo hiểm TNLĐ-BNN trong 12 tháng, từ 01/7/2021 đến hết 30/6/2022. Từ ngày 01/07/2022 tới ngày 30/09/2022, người sử dụng lao động phải đóng 0,5% vào quỹ bảo hiểm TNLĐ-BNN thay vì 0% như trước đó.
Trong trường hợp doanh nghiệp hoạt động trong các ngành nghề có nguy cơ cao về TNLĐ-BNN thì khi đủ điều kiện, có văn bản đề nghị và được Bộ Lao động Thương binh và Xã hội chấp thuận thì được đóng vào quỹ TNLĐ-BNN với mức thấp hơn là 0,3%.
(2) Mức đóng từ ngày 1/10/2022 trở đi
Mức đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, BHTN, BHYT của người lao động Việt Nam từ ngày 01/10/2022 trở đi như sau (Tổng 32%):
- Người sử dụng lao động : 21,5% (BHXH 17,5% + BHTN 1% + BHYT 3%)
- Người lao động : 10,5% (BHXH 8% + BHTN 1% + BHYT 1,5%)
Từ ngày 01/10/2022 trở đi, người sử dụng lao động sẽ phải đóng thêm 1% bảo hiểm thất nghiệp thay vì đóng 0% từ trước.
1.2 Mức đóng BHXH đối với người lao động là công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam
Căn cứ theo Nghị định 143/2018/NĐ-CP và Thông báo 4447/TB-BHXH năm 2021, từ ngày 01/01/2022, người lao động là công nước ngoài làm việc tại Việt Nam tham gia đóng BHXH.
Bên cạnh đó từ người sử dụng lao động được đóng vào quỹ TNLĐ-BNN với mức đóng 0%. Tuy nhiên từ ngày 1/7/2022 mức đóng này sẽ không được hỗ trợ nữa do đó doanh nghiệp, đơn vị sẽ phải đóng với mức đóng 0,5%. Cụ thể, mức đóng BHXH của người lao động nước ngoài từ ngày 01/07/2022 trở đi như sau (Tổng 30%):
- Người sử dụng lao động : 20,5% (BHXH 17,5% + BHTN 0% + BHYT 3%)
- Người lao động : 10,5% (BHXH 8% + BHTN 0% + BHYT 1,5%)
Đối với doanh nghiệp hoạt động trong các ngành nghề có nguy cơ cao về TNLĐ-BNN khi đủ điều kiện, có văn bản đề nghị và được Bộ Lao động Thương binh và Xã hội chấp thuận thì người sử dụng lao động được đóng vào quỹ tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp với mức thấp hơn là (0,3%).
2. Điều chỉnh mức tiền lương tháng đóng BHXH bắt buộc tối thiểu
Trên thực tế nhiều doanh nghiệp, đơn vị đóng BHXH cho NLĐ theo mức đóng tối thiểu. Do đó, khi mức lương tối thiểu vùng tăng người sử dụng lao động (NSDLĐ) phải điều chỉnh tăng mức đóng BHXH cho người lao động do tăng mức đóng BHXH tối thiểu. Doanh nghiệp thực hiện điều chỉnh mức đóng BHXH chậm nhất đến ngày 25/7/2022 theo mức lương tối thiểu vùng mới.
Căn cứ theo quy định tại Điểm 2.6, Khoản 2, Điều 6, Quyết định 595/QĐ-BHXH về mức tiền lương tháng tối thiểu đóng BHXH được xác định như sau:
Mức tiền lương tháng đóng BHXH tối thiểu của NLĐ:
- Làm công việc giản đơn nhất trong điều kiện bình thường không thấp hơn mức lương tối thiểu vùng.
- Làm công việc hoặc chức danh đòi hỏi lao động qua đào tạo, học nghề tối thiểu phải cao hơn ít nhất 7% so với mức lương tối thiểu vùng.
- Làm công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm phải cao hơn ít nhất 5% so với mức lương của công việc có độ phức tạp tương đương trong điều kiện bình thường.
- Làm công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm: Cao hơn ít nhất 7% so với mức lương của công việc có độ phức tạp tương đương trong điều kiện bình thường.
Mức lương tối thiểu vùng theo Nghị định 38/2022/NĐ-CP từ ngày 1/7/2022 tăng cụ thể như sau:
- Vùng I: Từ 4.420.000 lên 4.680.000 đồng/tháng (tăng 260.000 đồng)
- Vùng II: Từ 3.920.000 lên 4.160.000 đồng/tháng (tăng 240.000 đồng)
- Vùng III: Từ 3.430.000 lên 3.640.000 đồng/tháng (tăng 210.000 đồng)
- Vùng IV: Từ 3.070.000 lên 3.250.000 đồng/tháng (tăng 180.000 đồng)
Doanh nghiệp, đơn vị lưu ý mức tiền lương tháng đóng BHXH tối thiểu cho người lao động ở các vùng tương ứng để có thể kịp thời điều chỉnh cho phù hợp.
Chậm nhất đến ngày 25/7/2022 doanh nghiệp, đơn vị phải nộp hồ sơ điều chỉnh mức lương đóng BHXH, BHTN, BHYT, BHTNLĐ-BNN cho NLĐ theo mức tiền lương tháng đóng BHXH tối thiểu mới quy định tại Nghị định 38/2022/NĐ-CP nếu có.
Trong trường hợp quá thời hạn trên mà đơn vị chưa điều chỉnh, cơ quan BHXH sẽ tạm thời điều chỉnh mức lương đóng BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ-BNN bằng mức lương tối thiểu mới đối với NLĐ làm công việc giản đơn nhất cho đến khi đơn vị lập hồ sơ điều chỉnh theo quy định.
Như vậy trong bài viết trên đây Bảo hiểm xã hội eBH đã gửi đến bạn đọc những thông tin mới nhất về mức đóng BHXH từ 1/7/2022 và những điều chỉnh về mức đóng BHXH tối thiểu doanh nghiệp, đơn vị cần lưu ý để có những thay đổi cho phù hợp với quy định hiện hành.
Trong trường hợp có thắc mắc hoặc chưa nắm rõ quy định, doanh nghiệp có thể liên hệ trực tiếp với đơn vị nơi doanh nghiệp đang tham gia BHXH để được hướng dẫn chi tiết.